แร่แคลไซต์ (Calcite) คืออะไร ค้นพบได้ที่ไหนบ้าง

แร่แคลไซต์ (Calcite)

ชื่อแร่ มาจากภาษาลาติน (Calx) หมายถึงปูนเผา

คุณสมบัติทางฟิสิกส์ – รูปผลึก ระบบเฮกซะโกนอล พบเกิดเป็นรูปผลึกได้มากกว่า 300 แบบและเป็นผลึกที่ซับซ้อนมาก ทีพบบ่อยคือรูปผลึกที่เป็นสี่เหลี่ยมขนนมเปียกปูน หรือมีลักษณะเป็นแท่งหัวแหลมๆยาวๆคล้ายฟันสุนัขเรียกว่าแร่ฟันหมาหรือหินเขี้ยวหมา มีความแข็งของสเกลมอร์เท่ากับ 3 ถ.พ. 2.72 ความวาวคล้ายแก้ว หร้อด้านคล้ายดิน โพร่งใสถึงโปร่งแสง ปกติมีสีขาวหรือไม่มีสีแต่หากมีมลทิลปนทำให้มีสีอื่นเช่น สีเทา แดง เขียว เหลือง น้ำเงิน น้ำตาล หรือสีดำ ผงละเอียดสีขาวหรือสีเทา

 

 

คุณสมบัติทางเคมี – สูตรเคมี CaCO₃ มี CaO 56.0 % และ CO₃   44.0 % บางชนิดอาจมีแมงกานีส สังกะสี หรือเหล็กเข้าไปแทนที่ธาตุแคลเซียม หากมีการแทนที่อย่างสมบูรณ์ด้วยธาตุแมงกานีส จะได้เป็นแร่โรโดโครไซต์

ลักษณะเด่นและวิธีการตรวจ – ทำปฏิกิริยากับกรดเกลือ คือหยดกรดเกลือแล้วเกิดเป็นฟองฟู่ (acid test. ) แร่ตระกูลCarbonates ชนิดอื่น เช่น dolomite และ siderite จะไม่ทำปฏิกิริยาเป็นฟองฟู่เหมือนแคลไซต์   เอามีดหรือเหรียญทองแดงขีดเป็นรอย รอยแยกแนวเรียบเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ลักษณะเป็นแท่งปลายแหลม ยาวๆคล้ายฟันสุนัขความวาวคล้ายแก้ว

การกำเนิด – ได้ทั่วไปในหินชั้นและหินแปร โดยเฉพาะบริเวณที่มีหินปูน ในตัวหินปูนเองอาจมีสายแร่แคลไซต์ ตัดผ่านหรือตกผลึกใหม่เนื่องจากความร้อนหรือความดันกลายเป็นหินอ่อน นอกจากนี้ยังพบแคลไซต์ในโพรงของหินภูเขาไฟเช่นหินบะซอลต์ และพบเป็นเพื่อนแร่อยู่ในแร่ชนิดอื่นเช่นในแร่ Fluorite, quartz, barite, sphalerite, galena, celestite, sulfur, gold, copper, emerald, apatite, biotite, zeolites, แร่ตระกูล sulfides, carbonates , borates และ แร่โลหะพื้นฐานชนิดต่างๆ ที่เกิดจากน้ำร้อนใต้ผิวโลก (Hydrothermal Deposits) 

แหล่ง ประเทศไทย พบทั่วไปในจังหวัดที่มีหินปูน ตั้งแต่เชียงรายจนถึงจังหวัดยะลา พบมากจังหวัด ลพบุรี สระบุรีจันทบุรี กาญจนบุรี ชุพร สุราษฎร์ธานี นครสวรรค์ และเพชรบุรี

ต่างประเทศ พบมากที่ประเทศอังกฤษ จีน เม็กซิโก สหรัฐอเมริกา อิตาลี สเปน

ประโยชน์ ใช้ทำปูนซีเมนต์และปูนขาว นำมาบดผสมทำอาหารสัตว์ ผสมทำเครื่องเคลือบดินเผา หากมีสีและเนื้อสวยงามนำมาขัดทำหินประดับผลึกแร่Calcite ใช้เป็นวัตถุดิบผลิตแสงเลเซอร์